Con đường bành trướng toàn cầu của Huawei đã chính thức khép lại

Không chỉ khiến những chiếc smartphone Android của Huawei sẽ trở nên cực kỳ kém hấp dẫn, lệnh cấm của Tổng thống Trump còn khiến khả năng Huawei được kinh doanh trên thị trường ngoài Trung Quốc trở về gần như bằng 0.

Ngay sau khi Google rút giấy phép sử dụng Android, Huawei đã phải đối mặt với hệ lụy tiếp theo từ lệnh cấm của Tổng thống Donald Trump: hàng loạt các công ty công nghệ lớn của Mỹ đã ngừng hợp tác và cung ứng cho Huawei. Danh sách nào bao gồm những ông lớn như Qualcomm, Intel và Broadcom.

Thoạt nhìn, lệnh cấm sẽ không gây ra nhiều khó khăn cho Huawei: hãng smartphone của Trung Quốc có thể tiếp cận nhiều nhà cung ứng riêng, đã tự phát triển chip và cũng có thể phát triển hệ điều hành của riêng mình. Nhưng trong thực tế, đường ra các thị trường quốc tế như châu Âu, Ấn Độ hay Đông Nam Á của Huawei đã bị cắt đứt. Sau đây là lý do vì sao.

Không cần chip, nhưng cần quyền sản xuất/bán hàng

Khi không còn được tiếp cận các đối tác Mỹ, quyền kinh doanh của Huawei tại các quốc gia khác sẽ bị ảnh hưởng.

Từ lâu, Huawei đã mở đơn vị chuyên phát triển chip riêng dưới tên gọi HiSilicon. Trong suốt 2 năm qua, smartphone Huawei sử dụng chip Kirin do HiSilicon sản xuất thay vì chip Qualcomm hay các công ty lớn khác của Mỹ. Do đó, lệnh cấm sẽ không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất chip của Huawei. Với các linh kiện khác, Huawei cũng có thể dựa vào chuỗi cung ứng nội địa vốn đang ngày một hùng mạnh.

Tuy vậy, Qualcomm và Intel (cũng như Broadcom) lại mang rất nhiều bằng sáng chế quan trọng, được bảo hộ trên toàn cầu. Khi bị buộc ngưng hợp tác với các hãng này, Huawei cũng sẽ mất quyển sử dụng các bằng sáng chế này. Những rắc rối lớn chắc chắn sẽ tiếp diễn khi Huawei kinh doanh smartphone tại các thị trường ngoài-Trung Quốc, vốn đang là cứu cánh cho cả Hoa Vỹ lẫn các hãng đồng hương như Xiaomi hay OPPO. Những lệnh cấm bán hay những vụ kiện tỷ đô là kịch bản Huawei buộc phải tính đến.

Tạm biệt chuỗi cung ứng toàn cầu

Đi đến đâu là phải mở cửa nhà máy tại đó chứ không được dùng chuỗi cung ứng...

Cũng giống như rất nhiều các nhà sản xuất khác, Huawei sử dụng đến nhiều nhà cung ứng nước ngoài, bao gồm 33 công ty Mỹ. Việc mất đi quyền sử dụng bằng sáng chế hay tài sản sở hữu trí tuệ của các công ty này sẽ kéo theo toàn bộ chuỗi cung ứng của Huawei vào những rắc rối pháp lý tiềm tàng.

Nhưng đó vẫn chưa phải là vấn đề lớn nhất của Huawei trên chuỗi cung ứng. Một loạt các tên tuổi lớn trong chuỗi cung ứng Android nói riêng và di động nói chung thuộc về liên minh Open Handset Alliance do Google đứng đầu. Một trong những ràng buộc của liên minh này là các nhà sản xuất phải "hứa" sẽ không sản xuất thiết bị dùng Android không do Google kiểm soát. Do Huawei chắc chắn sẽ phải chuyển sang sử dụng Android tự phát triển lại từ đầu (không có ứng dụng Google), các công ty nằm trong OHA sẽ phải ngưng làm việc với Huawei.

Tức là, trên phạm vi toàn cầu, Huawei phải tự xây dựng lại chuỗi cung ứng của riêng mình và chuyển sang sử dụng duy nhất các công ty Trung Quốc. Đi đến đâu, Huawei phải tự mở cửa nhà máy tại đó, hoặc sử dụng các công ty ít tên tuổi hơn, nhiều rủi ro hơn. Chi phí hoạt động của Huawei chắc chắn sẽ tăng chóng mặt, bào mòn mức lợi nhuận ít ỏi 8% mà hãng này thu được trong năm 2018.

Trải nghiệm Android lỗi thời

Không được sử dụng Google Play trên thị trường quốc tế, Huawei phải phát triển lại từ AOSP lỗi thời.

Gây tổn hại nặng nề nhất sẽ là lời nói không của Google. Xuất phát điểm của smartphone Huawei sẽ không còn là Android-của-Google, mà là Android "mở" qua dự án AOSP. Vì đây là dự án mã nguồn mở nên Google sẽ chỉ dành cho AOSP những tính năng căn bản nhất và... cũ kỹ nhất. Muốn bắt kịp với Samsung về tính năng Android, Huawei sẽ phải tự làm lại tất cả từ xuất phát điểm là AOSP... 

Bằng cách nào đó, ngay từ bây giờ Huawei sẽ phải sở hữu một đội ngũ phát triển hệ điều hành hùng mạnh như Google. Liệu điều đó có thể xảy ra hay không?

Không Google, không còn thị trường quốc tế

Đáng buồn nhất cho Huawei, khi Google đã ngưng hợp tác, nhà sản xuất Trung Quốc sẽ không còn khả năng mang các ứng dụng Google Play lên smartphone dòng Mate, dòng P hay Honor nữa. Huawei sẽ buộc phải đưa chợ ứng dụng của mình ra toàn cầu, và Google hay các công ty Mỹ khác sẽ bị cấm đưa ứng dụng lên chợ này.

Liệu người dùng Việt có thể chấp nhận một trải nghiệm Huawei/Honor tuyệt đối vắng bóng Google?

Với các thị trường quốc tế vốn đã quen dùng Gmail, Drive hay YouTube, đây sẽ là đòn kết liễu. Liệu người dùng Ấn Độ, Việt Nam hay châu Âu nào có thể dùng một trải nghiệm Android hoàn toàn vắng bóng Google, vắng những ứng dụng với họ đã trở thành chuyện thường ngày?