Đây là phát minh cực gần gũi nhưng 300 năm nay chưa thay đổi thiết kế

Dù chưa đến được "cảnh giới" trong phim khoa học viễn tưởng, cuộc sống của con người năm 2019 quả thật kỳ diệu gấp n 1 vài thế kỷ về trước.

Với vô số phát minh và tiện ích được tạo ra và nâng cấp mỗi năm, chúng ta có cuộc sống dễ dàng và thuận tiện hơn. Chỉ cần lên Google, tìm từ khóa "phát minh" - sẽ cho ra hàng triệu bài viết về những thứ gây ảnh hưởng lớn đến lịch sử phát triển của loài người.

Không phải cỗ máy hơi nước đầu tiên do Thomas Newcomen phát minh hay điện thoại của Alexander Graham Bell, thứ chúng ta cùng tìm hiểu hôm nay lại là tô-vít (screw-driver), phát minh cực kỳ gần gữi nhưng 300 năm nay chưa thay đổi thiết kế.

Tô-vít hay Tuốc-nơ-vít

Tô-vít hay Tuốc-nơ-vít vốn là phiên âm tiếng Pháp của từ gốc tournevis (tiếng Anh là screwdriver).

Đây là dụng cụ hoạt động bằng tay hoặc động cơ điện, dùng để siết chặt hoặc gỡ bỏ ốc vít (screw). Tô-vít có thiết kế cực đơn giản: Phần tay cầm và trục kim loại có đầu vít phù hợp với ốc vít.

Phần trục thường được làm bằng thép cứng để chống biến dạng, đầu vít được làm cứng hơn để chống mài mòn, thông thường sẽ được xử lý để tăng độ bám vít (thêm từ tính chẳng hạn).

Ngoài ra, phần tay cầm thường làm bằng gỗ, kim loại hoặc nhựa cứng. Bộ phận này thường có tạo hình trụ lục giác đều để tăng độ bám tay, giúp tô-vít không bị lăn khi đặt xuống đất. Một số loại tô-vít đặc biệt có thể hoán đổi đầu vít bằng cách tháo lắp tay cầm.

Tiếp theo, tô-vít thường được phân loại theo hình dạng của đầu vít như 2 cạnh; 4 cạnh; lục giác...

Lịch sử tô-vít

Theo các tài liệu lịch sử, tô-vít bắt đầu được sử dụng ở châu Âu từ thời trung cổ. Chúng có thể được phát minh vào cuối thế kỷ 15, ở Đức hoặc Pháp.

Tên ban đầu của dụng cụ này là Schraubendreher (tiếng Đức) hoặc tournevis (tiếng Pháp). Những tài liệu cổ nhất liên quan đến tô-vít được tìm thấy trong lâu đài Wolfegg ở Đức, chúng có thể được tổng hợp vào giữa những năm 1475 và 1490.

Những chiếc tô-vít đầu tiên của con người có tay cầm thon tròn hình quả lê, dùng cho các ốc vít 1 rãnh (lưu ý rằng, ốc vít nhiều rãnh mãi đến thời kỳ Vàng Son - Gilded Age mới được phát minh). Dù vậy, nguồn gốc của tô-vít vẫn không rõ ràng, bằng chứng về sự tồn tại của dụng cụ này trong 300 năm qua chủ yếu dựa vào sự hiện diện của ốc-vít.

Vì sao nói đây là phát minh gần gũi nhưng 300 năm qua chưa thay đổi thiết kế? Rất đơn giản, tô-vít vĩnh viễn là cái tô-vít, nó chỉ có đúng 1 sứ mệnh là siết hoặc tháo ốc-vít thôi. Điều duy nhất thay đổi sau chừng ấy năm là phần tay cầm bằng nhựa, mới chỉ có khoảng 50 năm về trước thôi.

Theo Marty Fouts, nhà nghiên cứu lịch sử công nghệ tại NASA