Đối đầu với Facebook, Apple biến iOS 13 thành một mạng kết nối tôn trọng quyền riêng tư

Như thường lệ Apple lại tận dụng sự kiện WWDC 2019 của mình vừa qua để chế giễu Google, không chỉ vì sự phân mảnh trong thị phần các phiên bản Android, mà còn vì hành vi theo dõi vị trí người dùng thông qua GPS hoặc tín hiệu Bluetooth từ các thiết bị đang kết nối xung quanh. Không có gì lạ khi cả hai đang là đại kình địch của nhau trên thị trường di động cũng như thiết bị nhà thông minh.

Tuy nhiên, có một công ty dù không được nhắc đến nhiều trong sự kiện vừa qua, nhưng nó đã trở thành đối tượng chính cho những lời chỉ trích ngầm của Apple trên sân khấu. Không phải ai xa lạ, đó chính là Facebook. Những tính năng Apple mới đưa lên iOS 13 không chỉ làm iPhone trở nên "just work", mà còn đối đầu với các tính năng tương tự của Facebook.

Còn hơn thế nữa, các thay đổi này còn biến iOS thành một nền tảng mạng kết nối phi xã hội (asocial network) - một mạng kết nối không làm ảnh hưởng đến quyền riêng tư của người dùng. Không chỉ không cần khai thác thông tin người dùng để bán quảng cáo, việc dựa vào bán thiết bị và dịch vụ cho người dùng càng khiến Apple muốn bảo vệ quyền riêng tư để giữ chân người dùng trong hệ sinh thái của mình.

Đó là một chiến lược thông minh khi những dịch vụ của Apple cũng có đầy đủ tính kết nối như một mạng xã hội, như Apple Music Connect hay iMessage. Nhưng Apple đã biến các dịch vụ này thành những công cụ chia sẻ hiệu quả cho người dùng, mà không phải lo ngại về việc thông tin cá nhân của mình bị khai thác quá mức.

Các thay đổi mới trong iOS 13

Các đề xuất cho Photo Message: khi bạn đưa một hình ảnh hoặc một đoạn video lên bảng chia sẻ Share Sheet trong iOS 13, Apple sẽ đưa ra đề xuất gửi chúng cho ai thông qua iMessage hoặc Mail dựa trên danh sách những người bạn thường xuyên liên lạc hoặc những người xuất hiện trong các nội dung đó.

Với chỉ một vài cú chạm, bạn có thể chia sẻ hình ảnh của mình một cách riêng tư với những người bạn thân thiết nhất hoặc các nhóm chat quen thuộc, mà không cần phải đăng tải lên Facebook hay Instagram.

Các công cụ truyền thông phi xã hội: trong khi Instagram bắt buộc bạn phải đăng ảnh hoặc video lên feed của họ trước nếu muốn chỉnh sửa thay vì tải xuống. Ngược lại với cách tiếp cận này, trong iOS 13, bạn có thể chỉnh sửa video với các tùy chỉnh về ánh sáng, màu sắc, độ tương phản và khả năng xoay clip mà không cần ứng dụng bên thứ ba – đây đều là những tính năng Instagram và Facebook không có. Việc chú trọng vào tính riêng tư cho phép Apple tập trung vào các công cụ cho phép bạn tự do sử dụng khi nào bạn muốn.

Với tính năng mới Photo Day, Apple tự động giấu và làm nổi bật các bức ảnh khác nhau của mỗi ngày để tạo ra bố cục theo phong cách tạp chí. Cách sắp xếp này có khả năng gợi nhớ cho người dùng và tạo ra một cuốn nhật ký bằng hình ảnh mà không làm lộ tất cả nội dung lên mạng xã hội như tính năng Facebook On This Day.

Memoji: cho đến nay, mối quan tâm của Apple đối với những hình ảnh động biểu lộ cảm xúc này mới chỉ xoay quanh các ứng dụng cho iMessage và các tin nhắn video. Nhưng giờ đây họ nhận ra những biểu tượng ảo này cũng có thể cải thiện tính riêng tư khi được tích hợp sâu hơn.

Với iOS 13, bạn sẽ có tùy chọn để chia sẻ tên và Memoji của mình (hoặc hình ảnh thật) trong luồng tin nhắn iMessage với bạn của mình, vì vậy các bên mới tham gia vào nhóm chat có thể nhận diện bạn được tốt hơn mà không cần phải cho người lạ thấy được khuôn mặt thật của bạn. Và Memoji cũng có thể được sử dụng để tạo ra trước các sticker trong đoạn chat, biến nó thành đối thủ trực tiếp cho Bitmoji của Snapchat và Avatars của Facebook mới ra mắt.

Chia sẻ âm nhạc qua AirPods: nếu bạn có thể chia sẻ bài nhạc mình đang nghe với bạn của mình ngay lập tức chỉ bằng một cú chạm, liệu bạn có muốn post bài hát đó lên mạng xã hội để khoe khoang hoặc copy lại đường link và gửi cho bạn mình nữa hay không? Không những vậy, với tính nangw AirPods Audio Share, việc chia sẻ âm nhạc qua Bluetooth còn hoàn toàn riêng tư mà không làm lộ mối quan tâm của mình cho những người xa lạ khác.

Đăng nhập với Apple, không phải Facebook

Lần duy nhất cái tên Facebook xuất hiện trên sân khấu của WWDC 2019 là lúc phó chủ tịch phần mềm ông Craig Federighi nhấn mạnh về các tính năng như "Sign In With Facebook" và "Sign In With Google": "Điều này có thể rất tiện lợi, nhưng nó cũng đánh đổi với tính riêng tư của bạn. Thông tin cá nhân của bạn có thể bị chia sẻ phía sau hậu trường. Việc đăng nhập này có thể được sử dụng để theo dõi bạn."

Do vậy, Apple đưa ra một lựa chọn khác "Sign In With Apple". Tính năng này sử dụng thông tin từ FaceID thay vì yêu cầu bạn tạo ra tên người dùng và mật khẩu mới để đăng ký với ứng dụng bên thứ ba. Không chỉ vậy, người dùng còn có thể lựa chọn việc giấu địa chỉ email với các nhà phát triển ứng dụng khi chúng có thể được phân giải ngẫu nhiên để tạo ra một địa chỉ khác.

Điều này cũng có nghĩa người dùng có thể chặn vĩnh viễn các email spam từ ứng dụng, ngăn nhà phát triển chia sẻ hoặc bán thông tin liên lạc của bạn cho các bên khác, và tránh trở thành mục tiêu tiếp thị thông qua địa chỉ email cũng như các quảng cáo Facebook Custom Audience.

Dường như Apple muốn biến điều này thành một lợi thế cạnh tranh của mình khi họ sẽ buộc các nhà phát triển phải thêm tùy chọn này vào công cụ đăng nhập của mình. Apple cũng yêu cầu sử dụng màn hình chia sẻ vị trí mới của họ, mang tới việc truy cập một lần đối với các nhà phát triển ứng dụng thay vì cho phép họ theo dõi người dùng vĩnh viễn.

Bằng cách phân giải địa chỉ email của bạn thành một địa chỉ khác, có thể quyền lợi của các nhà phát triển ứng dụng bên thứ ba sẽ bị ảnh hưởng.

Điều đó nghĩa là Apple phải thuyết phục các nhà phát triển ứng dụng đưa vào tính năng Sign In With Apple, bên cạnh các tùy chọn từ Facebook và Google, đặc biệt là khi việc bảo đảm quyền riêng tư là một bất lợi cho hoạt động kinh doanh của họ.

Do vậy, ngay cả khi bị Apple buộc phải đưa vào tính năng này, nhiều khả năng các nhà phát triển sẽ tìm cách giấu giếm hoặc giảm nhẹ tác động từ tính năng này. Lúc này có thể Apple sẽ phải tìm cách khích lệ các nhà phát triển bằng những cách khác như, quảng bá mạnh mẽ cho họ trên App Store khi họ ưu tiên sử dụng tùy chọn này của Apple.

Quyền riêng tư thường là một khái niệm trừu tượng với người tiêu dùng phổ thông, và điều đó không phải yếu tố cốt yếu cho quyết định mua sắm của họ, đó là lý do cho đà tăng trưởng liên tục của tập người dùng Facebook. Đó cũng là lý do vì sao các chiến dịch quảng bá nhắm đến quyền riêng tư thường gây ra ít tác động.

Nhưng bằng cách xây dựng các sản phẩm và nền tảng hữu ích hơn cũng như thân thiện hơn với quyền riêng tư so với các đối thủ cạnh tranh, Apple có thể trở thành lực lượng thúc đẩy người dùng đi theo hướng đúng đắn – cũng như đưa thêm khách hàng tới các cửa hàng bán lẻ rực rỡ của họ.

Tham khảo TechCrunch