Elon Musk có thể học được gì từ Bill Gates trong chiến dịch chống Covid-19?

Bài viết dựa trên quan điểm của cây viết Tristan Greene của trang tin The Next Web.

Nhìn vào dịch Covid-19, ta thấy ngay một đại dịch toàn cầu sẽ cho chúng ta thấy ai là người có khả năng lãnh đạo và đưa ra những quyết định đúng đắn. Cá nhân đó là một cái tên quen thuộc vô cùng: Bill Gates, người đồng sáng lập Microsoft, đã nhiều năm lăn lộn trong ngành dược phẩm, làm việc với những chuyên gia hàng đầu để phát triển một phương án phản ứng lại tình thế éo le gây ra bởi dịch bệnh, chính là hoàn cảnh mà xã hội loài người đang đối mặt.

Dù đã rời vị trí lãnh đạo tại Microsoft để theo đuổi sự nghiệp làm từ thiện, Bill Gates vẫn là cá nhân đầu ngành công nghệ trong cuộc chiến chống đại dịch. Ông đầu tư hàng tỷ USD để phát triển các phương pháp chữa trị Covid-19 tiềm năng, rộng lòng quyên góp cho bất cứ tổ chức nào đang nỗ lực chống dịch. Bill Gates trở thành tấm gương trong thời buổi Covid-19 nhiễu nhương.

Nếu chúng ta đưa ra quyết định đúng đắn hôm nay - dựa rên khoa học, dữ liệu và kinh nghiệm của chuyên gia y tế - chúng ta sẽ cứu được nhiều mạng sống và giúp đất nước trở lại làm việc. Bạn có thể đọc thêm về nhận định của tôi về #Covid19 trên blog. https://t.co/KN58B8Hs11?amp=1

Làm sao để Gates có những nhận định chính xác và chọn phương án hiệu quả? Ông dựa trên lý trí để đưa ra quyết định cuối cùng. Hồi giữa tháng Tư, tài khoản mạng xã hội của Bill Gates trở thành nơi cung cấp thông tin khoa học chính xác về bệnh truyền nhiễm. Khi Covid-19 bắt đầu lan rộng, thông tin hữu ích từ Bill Gates giúp bình ổn tình hình đôi phần hỗn loạn.

Ngay cả khi đại dịch Covid-19 ngấp nghé bên bờ mất kiểm soát, Gates vẫn điềm tĩnh, tự tin nhưng rất thực tế; lo lắng có chừng mực và bình tĩnh giải quyết vấn đề. Nói đến đây là đã hiểu Gates là một nhà lãnh đạo ra sao.

Và rồi, chúng ta có Elon Musk, một vị tỷ phú trẻ hơn Gates nhiều và cũng là nhân vật có tiếng nói trong ngành công nghệ. Nhưng đáng tiếc, Musk nói sai.

Bằng thái độ hấp tấp, Musk đưa ra nhận định sai lầm về Covid-19. Đầu tiên là việc so sánh Covid-19 với cảm cúm thông thường.

"Đang có một lượng lớn ca chẩn đoán và ca nhiễm "corona". Tỷ lệ lây nhiễm thấp hơn nhiều thực tế. Tôi nghĩ rằng dịch này rồi sẽ trở thành dạng tương đương cúm thôi. Chẳng phải World War Z đâu", rồi ông đính chính rằng mình định so sánh Covid-19 với "những dạng cảm cúm khác", chứ không phải "dịch cúm".

Musk cũng sớm nhận ra sai lầm của mình, cố gắng sửa sai bằng cách mua lại máy thở từ Trung Quốc và quyên tặng bệnh viện địa phương. Trong vội vàng, Musk mua về số máy thở BiPAP/CPAP không xâm lấn, những thiết bị không chuyên dùng trong điều trị bệnh nhân Covid-19.

Cũng phải nói thêm, có nơi chuyển thành công loại máy thở cấp thấp này thành máy thở xâm lấn, giúp được người bệnh. Tesla cũng đang cố gắng tự sản xuất máy thở đủ tiêu chuẩn để chung tay phòng dịch.

Mà cũng mới thấy ảnh nhân viên y tế của New York cầm trên tay số máy thở BiPAP của Musk. Hôm rồi, chính quyền California báo lại rằng chưa bệnh viện địa phương nào nhận được máy thở của Tesla. 

Hồi giữa tháng Ba, Musk còn đăng một vài bài lên Twitter, rằng: ông nghe ngóng được rằng chloroquine là thứ thuốc đáng được cân nhắc trong chữa trị Covid-19, đính kèm hai đường link liên quan tới nghiên cứu thử nghiệm thuốc. Có thể coi đây là hành động thiếu thận trọng, khi đưa thông tin chưa rõ ràng về thứ thuốc có thể chữa được Covid-19.

"Có khi nên tính tới chloroquine để chữa C19".

"Nghiên cứu này [có nhắc tới chloroquine] giống với những gì tôi nghe được từ rất nhiều người có học".

Đã có người tử vong vì uống chloroquine, đã có thử nghiệm y tế phải hoãn do chloroquine gây tác dụng phụ quá mạnh. Và trong khi Elon Musk ngồi đọc tài liệu trên mạng về thứ virus chết người, Quỹ Bill và Melinda Gates thực hiện thử nghiệm khoa học chứng minh độ hiệu quả của thuốc, nghiên cứu pháp triển dược phẩm chữa trị và phòng chống Covid-19.

Đó chính là điểm khác biệt giữa Gates và Musk: một người sử dụng khả năng tài chính cũng như sức ảnh hưởng cá nhân để quy tập chuyên gia và tìm cách giải quyết vấn đề, một người thì cố gắng đóng vai người hùng cứu thế giới nhưng chưa làm được nhiều điều hữu ích. Ta có thể tán dương nỗ lực của Musk trong cuộc chiến chống Covid-19, nhưng bạn cũng biết người ta nói gì về tổng phép tính giữa “thiếu hiểu biết” và “nhiệt tình” rồi đó.

Mong muốn hiện tại: Musk có thể học được đôi điều từ Bill Gates, hãy tận dụng những gì mình có trong tay để làm điều hữu ích. Chúng ta cùng chờ xem hệ thống máy thở của Musk sắp ra lò sẽ giúp được gì cho các bệnh viện, cho những bệnh nhân nằm phòng cách ly.