[Video phụ đề] Tất tần tật những gì bạn muốn biết về khẩu súng 6 nòng Minigun huyền thoại

Richard Jordan Gatling - cha đẻ của khẩu súng 6 nòng uy lực M134

Khẩu súng máy đa nòng được biết đến nhiều nhất thế giới là M134, hay còn được gọi với những cái tên như Minigun, hoặc là súng Gatling hay súng nòng xoay. Tiền thân của súng máy M134 là một loại súng máy do tiến sĩ khoa học quân sự Richard Jordan Gatling sáng chế từ những năm 1862. Khi đó, súng chỉ được quay bằng tay thay vì sử dụng động cơ điện như hiện nay.

Súng nòng xoay ban đầu được quay bằng ...cơm như thế này.

M134 do hãng General Electric thiết kế và phát triển. Việc sử dụng động cơ điện cho cơ chế hoạt động của súng được quân đội Mỹ thực hiện từ những năm 1960 và đã thực chiến từ cuộc chiến tranh tại Việt Nam. Súng được trang bị trên các máy bay trực thăng chở quân để thay cho pháo nòng xoay M61 Vulcan vì pháo này sử dụng cỡ đạn 20 mm - khi hoạt động nhiều dễ sinh quá nhiệt gây kẹt đạn.

Mặc dù là vũ khí cầm tay nhưng M134 có sức công phá rất khủng khiếp: không những bắn hạ bộ binh đối phương mà còn tiêu diệt được cả các phương tiện cơ giới quân sự hạng nhẹ. Chính vì lý do này nên nó thường được trang bị kèm các phương tiện cơ giới như: xe bọc thép, trực thăng vũ trang, tàu tuần tra và một số phương tiện cơ giới quân sự khác. M134 kết cấu với cụm 6 nòng súng cỡ 7,62 mm kết hợp động cơ chạy điện để làm xoay nòng súng, đồng thời đẩy đạn lên nòng và đập kíp nổ.

Đây là loại súng có cấu tạo rất đặc biệt so với các loại súng máy nói riêng và súng nói chung. Nhờ có động cơ điện nên M134 có tốc độ bắn cực cao: đạt từ 2000 đến 6000 phát/phút. Cấu tạo cụm nòng gồm 6 nòng ghép với nhau như bó đũa, ở giữa có một trục quay, phía sau cụm nòng là cụm khóa nòng có số khóa nòng tương ứng với số nòng. Súng cũng có cơ cấu nạp đạn, cơ cấu phát hỏa và cơ cấu truyền lực để tạo chuyển động tròn cho súng.

Khi hoạt động, cụm nòng xoay quanh trục. Khi nòng thứ nhất tới vị trí nạp đạn, một viên đạn sẽ được đưa vào nòng. Cụm nòng tiếp tục quay, đưa nòng thứ nhất tới vị trí đóng khóa nòng, sau đó tới vị trí phát hỏa để thực hiện phát bắn rồi tới vị trí mở khóa để hất vỏ đạn ra ngoài. Như vậy, cứ hết một vòng quay thì súng bắn được một viên đạn. Tốc độ vòng quay càng cao thì tốc độ bắn càng lớn.

Mặt khác, cụm nòng gồm có nhiều nòng nên tốc độ bắn tỉ lệ với số nòng. Trong khi nòng thứ nhất đang bắn thì nòng thứ hai đóng khóa, nòng thứ ba nạp đạn, nòng thứ tư hất vỏ đạn. 6 nòng súng lần lượt được phát hỏa một cách tuần hoàn để thực hiện bắn tự động với tốc độ lớn. Các cơ cấu của súng như khóa nòng, tiếp đạn, phát hỏa được liên kết với nhau thông qua các khâu truyền chuyển động, đảm bảo sự làm việc liên tục nhịp nhàng đồng bộ. Nhờ có động cơ điện mà M134 có tốc độ bắn cực kỳ cao.

Các thông số kỹ thuật cơ bản:

Súng có khối lượng: 39 kg

Chiều dài: 801,6 mm

Chiều dài nòng súng: 558,8 mm

Cỡ đạn: 7,62 x 51 mm chuẩn NATO

Tầm bắn hiệu quả: 1500 m

Súng sử dụng dây đạn với cơ số từ 500 đến 5.000 viên.

M134 dùng năng lượng của động cơ điện gắn ngoài. Bên cạnh động cơ chính, súng còn có thể có thêm các động cơ phụ để tải băng đạn.

Súng có thể hoạt động liên tục không gián đoạn vì nếu chẳng may có một viên đạn "lép" khiến một nòng không bắn được thì các nòng súng khác vẫn bắn bình thường, và theo chu kỳ quay của súng thì viên đạn "lép" sẽ được hất ra ngoài. Đây là lợi điểm rất quan trọng vì đối với các súng tự động một nòng thông thường thì khi gặp viên đạn "lép" súng sẽ ngừng bắn, và xạ thủ sẽ phải thực hiện thao tác lên đạn. Điều này không chỉ làm lỡ thời cơ chiến đấu mà còn rất khó thực hiện vì các loại súng trên những phương tiện chiến đấu thường đặt cách xa xạ thủ và trang thiết bị điều khiển bắn tự động.

Mặc dù ra đời đã khá lâu nhưng sau những lần được quân đội Mỹ nâng cấp, cải tiến thì M134 hoạt động ngày càng tin cậy và hiệu quả. Nhờ đó mà M134 vẫn được tin dùng trong hầu hết các lực lượng của quân đội Mỹ.