Xiaomi Mi A1 và Mi 5X: Từ bỏ MIUI để đến với Android thuần Google, người dùng được (và mất) gì?

Mi 5X và Mi A1 là hai chiếc máy rất giống nhau khi chúng đều được Xiaomi sản xuất, đều mang thiết kế kim loại nguyên khối, đều có chung một cấu hình phần cứng và đều có mức giá khoảng 5 triệu đồng tại Việt Nam.

Điểm khác biệt duy nhất của hai chiếc máy này nằm ở phần mềm. Cả hai đều chạy Android, nhưng nếu như Mi 5X sở hữu lớp giao diện MIUI do Xiaomi phát triển trên nền Android, thì Mi A1 lại là một Android rất thuần Google (hay thường được gọi là Android gốc), không bị Xiaomi can thiệp. Mi A1 thực chất là một chiếc máy thuộc dự án Android One, khi mà Xiaomi sẽ phụ trách khâu sản xuất phần cứng, còn Google sẽ đảm nhiệm về phần mềm, hỗ trợ cũng như marketing.

Mi 5X và Mi A1 là hoàn toàn tương đồng về mặt phần cứng

Đương nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, người dùng Mi 5X sẽ không có cách nào dễ dàng để có thể từ bỏ MIUI và chuyển sang Android gốc; và ngược lại, người dùng Mi A1 cũng sẽ không thể cài đặt MIUI lên chiếc máy của mình. Chính vì vậy, người dùng sẽ phải đưa ra quyết định "MIUI hay Android gốc?" ở ngay từ thời điểm mua máy.

Ở thời điểm hiện tại, Mi A1 đang là chiếc máy được lòng người dùng hơn, đơn giản là vì nó là hàng chính hãng và có chế độ hậu mãi đảm bảo. Vậy đứng từ góc nhìn của một người như vậy, liệu việc chuyển sang Android gốc sẽ đem lại những lợi ích và hạn chế gì so với nền tảng MIUI vốn đã gắn liền với Xiaomi trong suốt nhiều năm qua?

Chuyển từ MIUI sang Android gốc, người dùng được gì?

1. Trải nghiệm mượt mà

Do Android gốc không sở hữu quá nhiều tính năng mà tập trung vào một trải nghiệm "thuần" nhất có thể, vậy nên hiệu năng vẫn luôn là một ưu thế. So sánh với MIUI, Android gốc trên Mi A1 cho tốc độ mở ứng dụng nhanh hơn, hiệu ứng chuyển cảnh mượt mà hơn, và quan trọng nhất là khả năng đa nhiệm tốt hơn.

So sánh một vài thành phần giao diện cơ bản giữa MIUI và Android gốc

Hai yếu tố đầu có thể không dễ để nhận ra sự khác biệt, nhưng với yếu tố thứ ba là khả năng đa nhiệm thì tôi tin rằng bạn có thể thấy rõ. Đều sở hữu dung lượng RAM 4GB - một con số không hề nhỏ, tuy nhiên, MIUI trên Mi 5X thường "tiêu diệt" các tiến trình chạy nền một cách thường xuyên hơn, có lẽ là để gia tăng lượng RAM trống. Điều này khiến cho người dùng phải chịu cảnh chờ đợi ứng dụng khởi chạy lại từ đầu mỗi khi chuyển qua lại.

2. Cập nhật phiên bản Android mới nhanh hơn

Trước hết cần nói rằng cả Google và MIUI đều hỗ trợ sản phẩm của mình rất tốt. Với Mi A1, Google và Xiaomi cam kết chiếc máy này sẽ được nâng cấp lên Android 8 Oreo trong năm nay, và là một trong những thiết bị đầu tiên được nâng cấp lên Android P vào năm sau. Trong khi đó, Mi 5X vẫn thường xuyên nhận được các bản cập nhật MIUI hàng tuần từ Xiaomi.

Cập nhật MIUI và cập nhật Android là hai khái niệm khác nhau

Tuy nhiên, cần phân biệt giữa cập nhật Android và cập nhật MIUI do đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Xiaomi có thể rất chăm chỉ sửa lỗi, bổ sung những tính năng mới cũng như tăng cường bảo mật cho MIUI, tuy nhiên hãng thường làm những điều này ngay trên bản Android sẵn có mà không tiến hành nâng cấp. Ví dụ, một chiếc máy rất phổ biến là Redmi Note 3 Pro đến nay đang chạy MIUI 8.5 mới nhất, tuy nhiên lại là trên nền Android 6 Marshmalllow cũ kỹ từ năm 2015. Hiện Xiaomi vẫn chưa chính thức xác nhận bản cập nhật MIUI 9 sắp tới sẽ tiếp tục trên nền Android 6.0 hay là Android 7.0.

Cả Mi 5X và Mi A1 hiện đều đang chạy Android 7.1.2 Nougat, tuy nhiên điều này có thể sẽ sớm thay đổi trong tương lai khi Mi A1 nhận được bản cập nhật Android Oreo sớm hơn Mi 5X

Điều này tạo nên một lợi thế lên cho Mi A1 với sự hỗ trợ trực tiếp từ Google. Nếu bạn là một người mua điện thoại về chỉ để dùng chứ không quá quan tâm đến các tính năng mới của Android, bạn sẽ hài lòng với Mi 5X. Nhưng nếu bạn là một tín độ công nghệ và mong muốn trải nghiệm những thứ mới nhất, thì Mi A1 sẽ là lựa chọn hợp lý hơn.

3. Dịch vụ và ứng dụng Google

Android thuần Google, đúng theo tên gọi của nó, là tầm nhìn của Google về Android. Trong khi đó, Xiaomi coi Android như một thứ nền móng để xây dựng tầm nhìn của mình về một hệ điều hành di động. Chính vì vậy, trên MIUI, Xiaomi sẽ cố gắng thay thế tất cả những gì có thể để tạo cho mình một bản sắc riêng. Tương tự như vậy với Android gốc, Google cũng sẽ cố gắng tích hợp càng nhiều dịch vụ và ứng dụng của mình càng tốt.

Tuy nhiên, nếu như ai trong chúng ta cũng đã có sẵn một tài khoản Gmail, cũng như đã quen thuộc với các dịch vụ khác như Keep, Calendar, Photos... thì không phải ai cũng sẵn sàng sử dụng các giải pháp của Xiaomi như Mi Cloud và các ứng dụng do hãng phát triển. Đương nhiên, người dùng MIUI hoàn toàn có thể tải về các ứng dụng của Google và sử dụng như những chiếc smartphone Android khác, tuy nhiên lúc này trải nghiệm của người dùng sẽ bị phân mảnh khi cùng trong một chiếc điện thoại lại tồn tại đến hai ứng dụng email, hai ứng dụng lịch, hai ứng dụng quản lý ảnh hay hai ứng dụng ghi chú...

Ứng dụng quản lý ảnh của Xiaomi và Google Photos

Ứng dụng ghi chú của Xiaomi và Google Keep

Ứng dụng lịch của Xiaomi và Google Calendar

Ứng dụng trình duyệt của Xiaomi và Google Chrome

Trợ lý ảo của Xiaomi và Google Assistant/Now

Chuyển từ MIUI sang Android gốc, người dùng mất gì?

1. Nhiều tính năng hữu ích

MIUI có thể là một bộ phần mềm nặng nề và khiến máy chậm hơn, tuy nhiên đi kèm với đó cũng là rất nhiều các tính năng hữu ích mà người dùng không thể tìm thấy ở Android gốc. Chụp ảnh màn hình cuộn, ghi âm cuộc gọi, Dual Apps (hai phiên bản của cùng một ứng dụng), Quick Ball (nút điều hướng trên màn hình), Reading Mode (chế độ đọc sách)... chỉ là một vài ví dụ trong rất nhiều tính năng mà MIUI sở hữu mà Android gốc trên Mi A1 không có.

Một số tính năng hữu ích của MIUI: Quick ball, Dual apps, Second space

Đương nhiên, một số tính năng trên có thể được bổ bằng các phần mềm từ bên thứ ba. Tuy nhiên, tích hợp sẵn vào hệ điều hành chắc chắn sẽ vẫn là một điều đáng được hoan nghênh hơn, do dẫu sao nó cũng đem lại cho người dùng một trải nghiệm xuyên suốt và tiện lợi hơn.

2. Khả năng tùy biến

Android là một hệ điều hành nổi tiếng bởi khả năng tùy biến, và Android gốc trên Mi A1 và MIUI trên Mi 5X đều mang đến cho người dùng điều này. Tuy nhiên, khả năng tùy biến trên MIUI vẫn hơn Android gốc một bậc, đặc biệt là về mặt giao diện. Đi kèm MIUI là kho Themes (chủ đề), giúp người dùng thay đổi hoàn toàn diện mạo chiếc điện thoại của mình chỉ trong nháy mắt.

Kho chủ đề (Themes) của MIUi

Tổng kết

Cần phải khẳng định rằng cả MIUI và Android thuần Google đều là hai nền tảng rất tốt. Sẽ không thể đưa ra một nhận định chung chung rằng "MIUI tốt hơn Android gốc" hay "Android gốc tốt hơn MIUI", mà, quyết định đó sẽ thuộc về bạn và cách mà bạn sử dụng smartphone.

Nếu bạn là một người mua smartphone về chỉ để dùng, không am hiểu quá nhiều về công nghệ và muốn "trang bị tận răng", Mi 5X và MIUI sẽ là một sự lựa chọn tốt do nó đem đến đầy đủ "tiện nghi" mà không cần tốn công cài đặt thêm. Mặc dù MIUI có thể không mượt mà bằng Android gốc, tuy nhiên, đó là điều mà người dùng có thể chấp nhận được để đổi lấy sự tiện lợi. Vấn đề về cập nhật cũng không đáng để quá bận tâm, do miễn sao chiếc điện thoại vẫn còn hoạt động tốt, hỗ trợ đầy đủ tính năng và được vá lỗi thường xuyên, thì việc nâng cấp lên bản Android mới cũng không đem lại nhiều ý nghĩa với người dùng phổ thông.

Trong khi đó, nếu bạn là một người đơn giản, không quá quan tâm đến các tính năng của MIUI mà chỉ muốn có một trải nghiệm cơ bản thật mượt mà, ổn định; hay bạn là một người đam mê công nghệ và muốn trải nghiệm những cái mới nhất của Android, thì Mi A1 chắc chắn sẽ khiến bạn hài lòng.