Quân Trương - CEO 9X startup Beeketing: Lãnh đạo phải sẵn sàng nhận lương thấp hơn nhân viên, giúp họ mua ô tô, tạo cảm hứng làm việc cho họ thay vì cảnh 4h chiều đã 'ngáp như cá' như nhân viên ngân hàng

Đối với startup, bài toán xây dựng văn hóa doanh nghiệp luôn một thử thách. Với yêu cầu phát triển rất nhanh, nhưng đội ngũ lại nhỏ và quỹ lương cũng hạn chế, thì chỉ việc chia sẻ chung một văn hóa và tầm nhìn mới có thể giúp startup giữ chân những con người của mình.

Gương mặt Quân Trương được giới thiệu bởi Forbes

Beeketing là một trong những startup Việt gây ấn tượng nhất năm 2016. Là một giải pháp marketing online 'quốc tịch' Việt Nam nhưng hướng đến toàn cầu, đến nay Beekting đã có doanh thu 1 triệu USD/năm với mức tăng trưởng 200%/tháng.

Giờ đây, Beeketing đang trở thành công cụ dùng hàng ngày của những người kinh doanh online tại Mỹ. Trên kho tải ứng dụng của Shopify, Beeketing đứng đầu bảng xếp hạng chỉ sau 4 tháng ra mắt. Bản thân Quân Trương cũng được Forbes bình chọn chính bởi những thành công nổi bật của Beeeketing trên thị trường thế giới.

Lương sếp có thể thấp hơn lương nhân viên, lương CEO bằng 0, nhưng vẫn phải giữ tinh thần 'máu lửa'

Một startup sẽ luôn mất một khoảng thời gian ban đầu để tìm người dùng và có doanh thu. Vậy trong khoảng thời gian này (early-stage), công ty vẫn lỗ, các founder cần làm gì để giữ tinh thần cho những anh em làm việc cùng mình?

Quân Trương chia sẻ Beeketing ở những ngày đầu cũng lỗ khoảng 3.000 USD/tháng. Để giữ tinh thần toàn startup, anh vẫn duy trì mức lương như đã có cho các nhân viên trong công ty, còn đội ngũ sáng lập thì chịu giảm lương, bản thân anh cũng không nhận lương trong một thời gian dài.

Điều đó có nghĩa là ‘lương nhân viên còn cao hơn lương sếp’. Anh nói: “Đội lead lương có 7 triệu đồng, đội nhân viên có ông được 8-9 triệu, hầu như không ai được trên 10 triệu đồng cả. Còn bản thân mình không nhận lương trong 6 tháng”.

Dù lương thấp nhưng văn hóa làm việc ‘máu lửa’ vẫn cần được duy trì. Đối với Beekeeting, bí quyết chính là việc cả công ty dần dần đạt được những thành tựu. Những thành công, dù có thể không lớn, nhưng đến liên tục sẽ là chất xúc tác để các nhân viên luôn nghĩ về tương lai tươi đẹp và từ đó làm việc hào hứng.

“Cần có rất nhiều small wins (thành công nhỏ). Ví dụ ở công ty mình thì sau 3 tháng được một ông người Nhật đầu tư, 2 tháng sau thì công ty sang Mỹ vì tham gia một cuộc thi, 1 tháng sau nữa thì được lên TV. Những lúc như thế mình đều chụp ảnh, up lên group chat để mọi người cùng vui” – Quân Trương nói.

Những thành tựu nhỏ nói trên tích tụ lại đã biến Beekting thành một trong những startup Việt hiếm hoi ‘chinh chiến’ trên thị trường thế giới và đang thu về cả triệu USD như lúc này. Theo Quân Trương thì công ty anh sẽ sớm vươn đến mức doanh thu 2 triệu USD/năm.

Học Ngoại thương ra làm Beeketing hơn làm Ngân hàng đến 4 giờ chiều là 'ngáp như cá'

Có một ‘tuyệt chiêu’ tuy nhỏ nhưng hết sức quan trọng trong bài toán dụng nhân là làm sao để các nhân viên luôn cảm thấy thích thú, tự hào với công việc mình đang làm.

Quân Trương chia sẻ rằng ở Beeketing, mình chỉ tuyển người giỏi (senior) và thực sự đam mê công việc mình làm. Để dẫn chứng, anh đưa ra so sánh thú vị giữa một sinh viên vừa tốt nghiệp Đại học Ngoại Thương mới trở thành nhân viên Beeketing với mấy người bạn của anh đang công tác tại Ngân hàng.

“Vừa rồi mình tuyển một bạn sinh viên Ngoại Thương mới ra trường, hỏi là muốn làm gì trong tương lai thì trả lời là em không biết, em chỉ đi làm thôi. Mình cũng thấy nhiều bạn là sinh viên Ngoại Thương, dù ra trường rất thông minh nhưng lại chẳng có mục tiêu gì cả” – Quân Trương kể.

Quân Trương chia sẻ tại sự kiện

Đặt niềm tin và muốn giúp nhân viên thực sự tìm được đam mê, anh cho bạn trẻ này luân chuyển khắp các phòng ban với tinh thần ‘em cứ thử đi’. Công việc khởi đầu của bạn nhân viên cựu sinh viên Ngoại Thương này là Customer Service (dịch vụ khách hàng), sau đó mới chuyển sang Marketing.

“Khi các bạn không thấy enjoy (thích thú) công việc đó, càm thấy không có định hướng, mình sẽ sẵn sàng chuyển các bạn sang vị trí mới” – CEO Beeketing giải thích.

Trong khi đó, dường như có một thế giới u ám hơn hẳn ở môi trường Ngân hàng theo lời kể của anh. Quân Trương nói: “Mình có chơi với một số bạn làm Ngân hàng, cứ đến 4 giờ chiều là ngáp ngủ như con cá. Hỏi thế thì mày đi làm làm gì? Họ trả lời đi làm lấy lương cao, thưởng cao. Bên mình thì không như thế”.

Điều quan trọng, theo vị CEO của startup có doanh thu triệu USD là ‘công việc phải inspire (tạo cảm hứng) cho chính bạn’. “Ví dụ làm ở Beeketing kể hôm qua tôi ra một sản phẩm giết được cả một công ty Mỹ, chẳng hạn thế, thì sẽ ‘sướng’ hơn rất nhiều. Các bạn đi làm phải có điều gì đó tự hảo” – Quân Trương nói.

'Khích tướng': Hỏi thăm ân cần, giúp nhân viên mua cả ô tô

“Biết mục tiêu cá nhân của từng nhân viên, trao cho họ thử thách và ‘tưởng thưởng’ xứng đáng thì họ sẽ làm máu lửa” – Đây cũng là một bí quyết ‘vàng’ nữa trong kinh nghiệm xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong startup của CEO Quân Trương.

Anh chia sẻ rằng thời điểm Beeketing chỉ có dưới 30 người, anh rất tích cực thực hiện các cuộc one-on-one meeting (gặp mặt trực tiếp) với từng nhân viên của công ty. Thời lượng mỗi cuộc gặp chỉ từ 30 phút – 1 tiếng, khi tại bàn làm việc, khi tại ngay hàng lang, với tính chất như người trong nhà.

“Mình hỏi chi tiết tình hình gia đình, người yêu như thế nào, sao mãi chưa lấy chồng…Từ đó mình hiểu các vấn đề trong công việc, cuộc sống cá nhân của họ. Những ai có ý định nghỉ cũng cho mình biết để có phương án chuẩn bị” – Quân Trương nói.

Từ những cuộc gặp ‘tâm tình’ như thế này, CEO của Beekteting biết rõ những mục tiêu, mong ước của nhân viên công ty. Để giúp các mục tiêu đó thành hiện thực thì khác với các nhà quản lý khác, Quân Trương không hề trực tiếp tăng lương thưởng cho nhân viên.

Cách anh làm là giao nhiệm vụ công việc tương xứng với mục tiêu của mỗi nhân viên, từ đó mỗi mục tiêu khi thành hiện thực thì sẽ đều rất ý nghĩa. Anh đã chia sẻ về câu chuyện giúp nhân viên của mình mua được ô tô như thế này:

“Có bạn bảo là em muốn mua một xe phân khối lớn 200 triệu, ok, anh sẽ cho em thử thách, em phải cố gắng làm cái này cái kia thì anh sẽ tăng cho em lương lên 20 – 30 triệu đồng/tháng, khoảng 1 năm em sẽ có xe...

“Có ông CTO nói tôi muốn mua xe Range Rover giá 3 - 4 tỷ, ok mình giao trách nhiệm là cần hoàn thiện hệ thống. Có bạn nói chỉ muốn tạo ra một sản phẩm có một triệu người dùng, ok, anh cho sẽ cho em cơ hội lead các sản phẩm” – Quân Trương chia sẻ.

Từ đó, Beeketing dần hình thành nên ‘văn hóa goal-oriented’ (hướng đến mục tiêu, miễn sao đạt được mục tiêu). Giờ đây, ở startup này, các nhân viên đã không cần phải đến đúng 8h, bấm chấm công vào máy và bắt buộc phải làm việc ngay ngắn trong 8 tiếng đồng hồ như nhân viên công sở bình thường.

Tất nhiên, sự thoải mái này cũng đi kèm trách nhiệm cao trong công việc. Quân Trương chia sẻ một 'tip' trong việc đặt yêu cầu cao lên nhân viên: “Trước đây, đến 7 giờ tối mình sẽ bảo mọi người về đi mai làm. Thế nhưng khi nói thế thì những người đi làm sẽ không có trách nhiệm với việc của họ. Bây giờ, ông chưa xong ông ở lại, tôi về trước, không phải ngại”.

Không bao giờ được gọi khách hàng là thằng!

"Ở công ty mình, customers come first - khách hàng luôn đúng" - CEO Quân Trương nói.

Một ví dụ của văn hóa này là nhân viên của Beeketing sẽ không bao giờ gọi khách hàng là 'thằng'. CEO Beeketing kể: "Hôm rồi mình mới tuyển một bạn vào, cứ nói khách hàng là 'thằng khách hàng này', 'thằng khách hàng kia'. Mình phải chỉnh luôn là không bao giờ được nói khách hàng là thằng".

Theo giải thích của anh thì Beeketing bán giải pháp marketing online ra khách hàng. Vì thế, văn hóa tôn trọng khách hàng, khách hàng là thượng đế luôn phải được quan trọng. Giữ được suy nghĩ này trong nội bộ toàn công ty, Beeketing mới có thể đưa ra các sản phẩm tốt hơn.