Vốn là "ổ chống vaccine" lớn nhất, nay Facebook cũng phải ra thông báo sẽ hạn chế vấn nạn này

Phong trào chống vắc-xin đang đi từ chỗ tự phát lẻ tẻ chuyển sang chuyên nghiệp hóa. Và mặt trận mà những người "anti-vax" lựa chọn chính là Facebook. Một nghiên cứu ở Anh cho thấy cứ 2 bậc phụ huynh có con nhỏ thì sẽ có một người "phơi nhiễm" với thông tin chống vắc-xin trên mạng xã hội.

Đáng lo ngại hơn, có vẻ như không ngẫu nhiên mà điều đó xảy ra.

Tại Mỹ, trang Daily Beast đã làm một khảo sát cho thấy ít nhất 150 quảng cáo Facebook có nội dung chống vắc-xin được mua trong vòng 1 tháng. Chúng thường được cài đặt để nhắm đến đối tượng là những phụ nữ trên 25 tuổi. Đây là nhóm người nhiều khả năng đang có con nhỏ.

Một số quảng cáo được tích vào lựa chọn nhóm người "quan tâm đến mang thai", nghĩa là ai đó đang có chủ ý muốn những bà mẹ tương lai đọc được thông tin chống vắc-xin. Theo Daily Beast các quảng cáo này đã được xem ít nhất 1,6 triệu lượt.

Ít nhất 150 quảng cáo Facebook có nội dung chống vắc-xin được mua trong vòng 1 tháng

Alexis Madrigal, một biên tập viên sức khỏe của trang Atlantic cũng làm một khảo sát tương tự để thấy Facebook đang trở thành một ổ dịch "anti-vax" như thế nào. Anh đã sử dụng công cụ giám sát web CrowdTangle để phân tích các bài đăng phổ biến nhất trên Facebook, chứa cụm từ "vắc-xin" từ năm 2016 đến nay.

Kết quả chỉ ra đa phần chúng đều đến từ một số lượng rất ít các trang cá nhân và fanpage. Tới 46% trong số 10.000 bài đăng về vắc-xin có nguồn gốc từ 50 trang Facebook hàng đầu. Và chỉ 7 trang trong số đó đã sản xuất tới 20% lượng nội dung chống vắc-xin trong 10.000 bài dễ tìm thấy nhất.

Đó là lý do khiến các nhà báo và nhà lập pháp ở Hoa Kỳ đang quyết liệt chỉ trích Facebook, khi mạng xã hội này đang vô tình nuôi dưỡng phong trào chống vắc-xin và cho các thông tin sai lệch về vắc-xin lan truyền trên nền tảng của mình.

Tuần vừa rồi, một thanh niên 18 tuổi ở Ohio đã làm chứng trước Thượng viện Mỹ rằng mẹ cậu ta chủ yếu nhận được thông tin sai lệch về vắc-xin trên Facebook, từ đó quyết định không tiêm chủng cho cậu suốt 18 năm.

Sau khi nhận thức được vấn đề, cậu bé đã phải tự tìm hiểu cách đến trạm y tế địa phương để tiêm những mũi vắc-xin đầu tiên trong cuộc đời mình.

Tháng trước, Adam Schiff, một đại diện của đảng Dân chủ ở California, đã gửi thư cho CEO của Facebook yêu cầu trả lời về vấn đề nền tảng này đang dung dưỡng phong trào chống vắc-xin.

Đáp lại, Facebook cho biết họ sẽ sớm tìm cách giải quyết. Đến hôm qua 7/3, Monika Bickert - phó chủ tịch Quản lý chính sách toàn cầu của Facebook chính thức lên tiếng rằng họ sẽ giảm bớt phạm vi tiếp cận của những thông tin chống vắc-xin trên nền tảng của mình.

Facebook sẽ không còn cho phép quảng cáo hoặc đề xuất những thông điệp chống vắc-xin, và sẽ can thiệp để những thông tin này ít nổi bật hơn trong kết quả tìm kiếm.

Mặc dù vậy, mạng xã hội có 1,74 tỷ người dùng sẽ không gỡ bỏ hoàn toàn các bài viết chống vắc-xin, cho đó là quyền tự do ngôn luận. Facebook chọn giải quyết vấn đề bằng cách hứa cung cấp cho người dùng của họ nhiều quan điểm hơn từ các tổ chức và chuyên gia có chuyên môn về vắc-xin.

Mạng xã hội lớn nhất hành tinh phải có trách nhiệm trong vấn đề chống vắc-xin đang gây nhức nhối

Nỗ lực của Facebook trong việc chống lại thông tin chống vắc-xin cũng được áp dụng sang Instagram, nền tảng chia sẻ ảnh đã được mạng xã hội mua lại. Facebook cho biết họ sẽ ngừng đề xuất nội dung chứa thông tin sai lệch về vắc-xin trên Instagram, ví dụ như ngừng hiển thị chúng trong kết quả tìm kiếm hashtag.

Chỉ có điều, không rõ khi nào điều này sẽ được triển khai, một tìm kiếm #vaccine trên Instagram lúc này vẫn cho kết quả #vaccineskill (vắc-xin gây chết người) lên hàng đầu.

Tương tự khi bạn search từ khóa "vắc xin" vào ô tìm kiếm của Facebook, không khó để nhận thấy các trang, nhóm và cá nhân phát tán thông tin chống vắc-xin luôn được xếp hạng cao hơn các nguồn tin chính xác, đến từ các nguồn đáng tin cậy hơn.

Những người đứng sau chúng, sản xuất và phát tán những thông tin sai lệch về vắc-xin, lại đang được hỗ trợ bởi các thuật toán xếp hạng tìm kiếm của Facebook. Đó là lý do rõ ràng cho việc, mạng xã hội lớn nhất hành tinh phải có trách nhiệm trong vấn đề chống vắc-xin đang gây nhức nhối này.

Tham khảo Atlantic, Wired