Căn bệnh kinh niên cả thế giới không ai trị được, Elon Musk nói cấy chip Neuralink vào não chắc chắn khỏi

Bộ não con người được cho là cấu trúc sinh học phức tạp nhất từng tồn tại - ít nhất là cho đến thời điểm này và trong vũ trụ mà chúng ta biết. Để giúp chúng ta giải mã và hiểu được sự phức tạp vô cùng ấy, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học thần kinh đang đi tiên phong trên con đường của họ.

Gần đây, họ đã có được một bước tiến đáng kể khi tái tạo thành công một bản đồ chức năng chứa 85 tỷ tế bào thần kinh và hơn 100 nghìn tỷ kết nối giữa chúng. Để giúp bạn có được hình dung về con số, toàn bộ thiên hà Milky Way mà chúng ta đang sống mới có 400 tỷ ngôi sao.

Và không chỉ trên lý thuyết, lĩnh vực khoa học thần kinh còn đang tiến rất nhanh trên con đường ứng dụng. Điển hình là dự án Neuralink của tỷ phú Elon Musk - công ty khởi nghiệp được thành lập từ năm 2016 ở Thung lũng Silicon với sứ mệnh cấy chip vào não người để thiết lập một giao diện não – máy tính (Brain-Computer Interface).

Neuralink tuyên bố các ứng dụng mà công nghệ của họ tạo ra là vô biên, từ việc đọc suy nghĩ của con người, chuyển ý nghĩ thành văn bản, giúp người liệt điều khiển máy tính hoặc thậm chí cánh tay robot.

Elon Musk còn mở ra một viễn cảnh khi những con chip cấy vào não một ngày nào đó cho phép loài người tiến hóa đến độ cộng sinh được với trí tuệ nhân tạo.

Những ứng dụng của Neuralink còn sâu và rộng đến nỗi vị tỷ phú không ngần ngại tuyên bố, con chip mà công ty ông đang phát triển "chắc chắn" sẽ chữa khỏi chứng ù tai. Và trong khi bạn nghĩ thật buồn cười khi so sánh một thứ gì đó nhỏ nhặt như chứng ù tai với viễn cảnh cộng sinh với trí tuệ nhân tạo, bạn đã nhầm.

Ù tai hiện là một chứng bệnh kinh niên đang ảnh hưởng tới hàng tỷ người trên thế giới và y học cũng không có cách chữa trị. Mọi thứ đều xuất phát từ chỗ chúng ta chưa hiểu hết sự phức tạp của não bộ: Đâu là nơi mà những âm thanh ù ù, the thé được chính não bộ tạo ra như một ảo giác, dù tai chúng ta thì không hề nghe thấy chúng?

Đầu tiên hãy nói về con chip của Neuralink

Đó là một thiết bị được đặt tên là "Link", có kích thước nhỏ chỉ bằng một đồng xu. Trên đó có tổng cộng 3.072 điện cực được nối với các dây dẫn siêu nhỏ, mỗi sợi chỉ mỏng khoảng 5-6 nm, nghĩa là bằng 1/20 lần đường kính sợi tóc người.

Trong ca cấy ghép Link vào não người, các sợi điện cực sẽ được "khâu" thẳng vào bề mặt não bằng một robot phẫu thuật tiên tiến mà chính Neuralink đang phát triển. Cánh tay robot này có thể hoạt động chính xác đến mức nó khử được cả những rung động tinh tế, truyền từ tim của bệnh nhân đang đập lên não, hoặc từ nhịp thở ở lồng ngực của họ.

Trong các tuyên bố của mình, Elon Musk cho biết cánh tay robot phẫu thuật của Neuralink sẽ giúp việc cấy chip vào não bộ trở nên đơn giản và dễ dàng, giống như khi bạn đi phẫu thuật mắt chữa cận thị.

Bây giờ, một khi bệnh nhân đã được cấy Link vào não bộ, con chip sẽ làm nhiệm vụ thu nhận các tín hiệu điện phát ra từ vỏ não, sau đó chuyển các gói tín hiệu này ra một máy tính bên ngoài bằng kết nối Bluetooth.

Máy tính sẽ giải mã các tín hiệu trong não người bệnh. Tùy mục đích và vị trí mà Link được cấy vào, các tín hiệu này sẽ được dùng để điều khiển con trỏ chuột, gõ văn bản hoặc điều khiển một cánh tay robot.

Ngược lại, bởi Link là một giao diện não-máy tính, nó cũng có thể tiếp nhận các tín hiệu được truyền vào từ bên ngoài. Các tín hiệu này về lý thuyết có thể kích thích não bộ theo các mô hình cụ thể.

Ngay lúc này, các công nghệ tương tự như Link đang được sử dụng để điều trị bệnh động kinh, khi các con chip có thể phóng ra tín hiệu điện làm dịu cơn động kinh của người bệnh. Nó cũng đang được dùng cho các bệnh nhân Parkinson, chứng loạn trương lực cơ, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) và cả bệnh trầm cảm.

Trong tương lai, giao tiếp qua lại giữa não bộ, Link và máy tính có thể hiện thực hóa tầm nhìn của Elon Musk, đó là cho phép não bộ và máy tính thực hiện các xử lý thần kinh tương trợ lẫn nhau. Hay nói một cách khác, chúng ta có thể cộng sinh với máy tính, với trí tuệ nhân tạo chạy trên đó.

Nhưng đó hãy còn là chuyện của tương lai, bây giờ, hãy xem Link đã làm được gì?

Các thử nghiệm trên động vật

Năm 2016 Neuralink được thành lập thì đến năm 2018, họ đã chế tạo thành công một nguyên mẫu chip Link và cánh tay robot phẫu thuật, đồng thời sử dụng chúng để gắn con chip vào não chuột.

Thử nghiệm đã trở thành bằng chứng đầu tiên cho thấy ý tưởng của Elon Musk có thể hoạt động.

Đến năm 2020, họ tiến thêm được một bước nữa khi gắn thành công chip Link vào não một con lợn tên là Gertrude. Một buổi trình diễn trực tuyến trong đại dịch COVID-19 cho thấy chip Link có khả năng truyền và thu nhận tín hiệu với máy tính.

Cụ thể, nó đã xác định được đúng vị trí các chi của Gertrude khi con lợn này đang đi bộ trên máy chạy. Con chip cũng ghi lại được nhiều hoạt động thần kinh phức tạp khác, chẳng hạn khi con lợn tìm kiếm thức ăn.